ข่าวดังที่สุดข่าวหนึ่งในวงการธุรกิจ ซึ่งเป็นธุรกิจที่เกิดและเติบโตมาแบบ Startup แท้ๆ จนกลายเป็นตำนานหลายมิติ โดยเฉพาะการส่งให้ผู้ก่อตั้ง หรือ Founder กลายเป็นมหาเศรษฐีอันดับหนึ่งของโลก และเป็นธุรกิจที่ยังคงทำงานและขับเคลื่อนแบบ Startup ตลอดเวลา ถึงแม้ว่าธุรกิจจะ Exit และกลายเป็นบริษัทมหาชนไปแล้วก็ตาม… ผมกำลังพูดถึงข่าว Jeff Bezos ถอยออกจากตำแหน่ง CEO ใน Amazon เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา โดยมี Andy Jassy รับหน้าที่ต่อครับ
Jeff Bezos ก่อตั้ง Amazon.com มาตั้งแต่ปี 1994 และนำพา Amazon เติบโตในโลกของ eCommerce… Cloud Computing Services และรุกเข้าสู่ธุรกิจนวัตกรรมทั้งพลังงานและคมนาคมขนส่ง ไปจนถึงกิจการอวกาศ และอะไรอีกมากมาย… ซึ่งแม้แต่ผู้ถือหุ้นของ Amazon เองก็คงยากที่จะแจกแจงอาณาจักรการลงทุนและรายได้ของ Amazon ได้หมด ถึงแม้ผู้ถือหุ้นเก่าแก่จะเก็บจดหมายจาก Jeff Bezos ไว้ครบทุกฉบับก็ตาม
พูดถึงจดหมายของ Jeff Bezos ถึงผู้ถือหุ้น… ดูเหมือนจะมีหนังสืออย่างน้อย 3 เล่มซึ่งขายดีติดอันดับทั้งหมด ที่เขียนขึ้นอ้างอิงจดหมายของ Jeff Bezos ถึงผู้ถือหุ้น ได้แก่ The Bezos Letters : 14 Principles to Grow Your Business Like Amazon… เล่มที่สองคือ Invent and Wander : The Collected Writings of Jeff Bezos, With an Introduction by Walter Isaacson… และ เล่มที่สามคือ The Everything Store : Jeff Bezos and the Age of Amazon… โดยทั้งสามเล่มถือเป็น Main List หรือ รายการชื่อหนังสือหลักๆ ที่หนอนหนังสือ How to แนะนำกันว่าไม่ควรพลาด
Jeff Bezos ถือเป็นนักบริหารธุรกิจที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดคนหนึ่งของโลก ซึ่งถ้าวัดด้วยขนาดสินทรัพย์มิติเดียวก็ถือว่า Jeff Bezos คืออันดับหนึ่งจากอันดับความร่ำรวยที่ครองอันดับมายาวนาน จนกระทั่งราคาหุ้นเทสลาพุ่งทำสถิติสูงสุดได้ในช่วงปลายปี 2020 ที่ผ่านนี่เอง คนรวยอันดับหนึ่งของโลกจึงเปลี่ยนไปเป็นชื่อ Elon Musk…
แต่นั่นไม่สำคัญเท่ากับ การวางมืออย่างสง่างามของนักบริหารสมองเพชรคนหนึ่งของโลก ซึ่งทิ้งแนวทางหลายอย่างเอาไว้เป็นบทเรียนให้นักบริหารรุ่นหลัง ได้ใช้ประสบการณ์ที่ชายชื่อ Jeff Bezos พิสูจน์แนวทางและหลักคิดในการจัดการคนและงานในนามองค์กรขนาดใหญ่ พร้อมๆ กับทรัพย์สินและรายได้ที่มากกว่า GDP ของประเทศขนาดกลางและขนาดเล็กอีกหลายประเทศในโลกใบนี้
โดยส่วนตัวผมชอบ CONCEPT DAY ONE หรือ DAY 1 หรือ แนวคิดให้ทุกวันที่ Amazon เป็นวันทำงานวันแรกเสมอ และตำแหน่งงานสำหรับคนเก่งที่ Amazon จะได้ค่าจ้างหรือเงินเดือนมากที่สุดในโลก เมื่อเทียบกับตำแหน่งงานเดียวกันกับที่อื่นๆ เพราะ Jeff Bezos เชื่อว่า… คนเก่งหนึ่งคนทำงานได้มากกว่า “คนเก่งปานกลาง กับ คนค่อนข้างเก่ง” ได้มากกว่า 20 เท่า… และ Jeff Bezos ยินดีจ่ายเงิดชดเชยไล่คนค่อนข้างเก่งออกเป็นสิบ เพื่อเอาค่าจ้างของสิบคนนั้นมาจ่ายให้คนที่เก่งที่สุดเสมอ
ผลประกอบการและนวัตกรรมที่ Amazon เป็นเจ้าของ จึงโดดเด่นมาตั้งแต่ DAY ONE… โดยเฉพาะความโดดเด่นที่มาจากความรู้สึกของทุกคนที่ Amazon ต่างตื่นตัวเหมือนคนได้งานทำใหม่ และมีสิ่งใหม่ๆ ท้าทายรออยู่จริงๆ เสียด้วย… เอาแค่การปรับตัวจากเวบไซต์ขายหนังสือเมื่อเริ่มต้น มาขายบ้านน๊อคดาวน์บนแพลตฟอร์ม eCommerce ก็ตื่นเต้นไม่ธรรมดาแล้ว… ซึ่งถ้านับการโยกทีมพัฒนาเวบไซต์ขายของไปทำ Cloud Computing หรือโยกวิศวกรซอฟท์แวร์ไปทำ Self-Driving EV และอะไรอีกมากที่เอ่ยถึงก็จะมีรายละเอียดอันน่าตื่นตะลึงมากมายในวัฒนธรรมองค์กร ที่ Jeff Bezos สร้างขึ้นด้วยแนวคิดและสติปัญญาสมค่าการยกย่อง… ถึงขนาดนักลงทุนและผู้ถือหุ้นของ Amazon ยอมขาดทุนมหาศาลเพื่อดันนโยบายต่างๆ แบบ “Burning Money หรือ เผาเงิน” เพื่อสร้างอาณาจักรธุรกิจไร้เทียมทานจนยากจะมีใครต่อกรให้สมบูรณ์ก่อน แล้วค่อยทำกำไรทีหลัง… ในแบบของ Amazon
Jeff Bezos และ Amazon.com เริ่มต้นจากการขายหนังสือออนไลน์ ก่อนจะ “บิดโมเดล หรือ Pivot” ธุรกิจตามสไตล์สตาร์ทอัพ สู่ธุรกิจค้าปลีกและโลจิสติกส์จนเติบโตถึงปัจจุบันด้วยมูลค่า 1,700,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และเติบโตเพิ่มขึ้นทุกวัน… จดหมายที่ Jeff Bezos เขียนถึงทุกคนที่เขาต้องแจ้งเรื่องการลาออกจากการเป็น CEO ของ Amazon ระบุว่า… เขาตื่นเต้นกับการเปลี่ยนแปลงที่จะทำให้มีเวลากับการทำงานโครงการใหม่ๆ การเป็น CEO ของ Amazon เป็นความรับผิดชอบอย่างหนักที่ต้องทุ่มเทเวลาให้อย่างมาก เมื่อเป็นเช่นนี้ จึงยากที่จะทำให้มีเวลาไปให้ความสนใจกับสิ่งอื่น โดยเฉพาะโครงการเพื่อสังคมที่ตนเองต้องการให้ความสำคัญมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นกองทุนด้านสิ่งแวดล้อมชื่อ Bezos Earth Fund กองทุนช่วยเหลือคนไร้บ้านและคนยากจนชื่อ Bezos Day One Fund รวมทั้งหนังสือพิมพ์ The Washington Post และโครงการขึ้นอวกาศในนาม Blue Origin ด้วย
Jeff Bezos ส่งไม้ต่อให้คนเก่าแก่ที่ช่วยสร้างเรื่องราวยิ่งใหญ่มาด้วยกันอย่าง Andy Jassy ให้มาดำรงตำแหน่ง CEO ด้วยความเห็นชอบและยินยอมจาก Jeff Bezos ในฐานะผู้ถือหุ้นคนสำคัญของ Amazon คนหนึ่ง… ซึ่ง Andy Jassy ทำงานกับ Amazon มาตั้งแต่ปี 1997 และปัจจุบันดำรงตำแหน่ง CEO ธุรกิจ Cloud Computing ในนาม Amazon Web Services หรือ AWS ซึ่งเป็นห่านทองคำออกไข่เป็นกำไรมหาศาลให้อาณาจักร Amazon มายาวนาน ในขณะที่ธุรกิจสายอื่นๆ บางโมเดล ยังคง “Burning Money” กันอยู่ก็มีแม้ในปัจจุบัน… ท่านที่เป็นโปรแกรมเมอร์หรือนักบริหารที่เคยมีโปรแกรมเมอร์มาเสนองานทุกคน ล้วนต้องรู้จัก Amazon Web Services หรือ AWS รวมไปถึง Alexa Ranking ซึ่งทั้งหมดเป็นระบบนิเวศน์พื้นฐาน “ที่แพงกว่าแต่คุ้มค่าระยะยาว” กับการขับเคลื่อนกลยุทธ์ออนไลน์ในทุกเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของธุรกิจ
แนวทางการบริหารจัดการธุรกิจของ Jeff Bezos ถือว่าแตกต่างจนเป็นแบบอย่างมากมาย… ว่ากันว่า เมื่อเขาประชุมใหญ่แบบ Town Hall Meeting… เขามักจะมีคำพูดโน้มน้าวให้พนักงาน Amazon ฮึกเหิมและกลับไปคิดหาทางสร้างตัวตนด้วยผลงานสุดยิ่งใหญ่ให้ตัวเองเสมอ ตัวอย่างคำกล่าวที่บอกว่า… We Are Our Choices, Build Yourself A Great Story… เราคือคนที่เราเลือก จงสร้างตัวตนด้วยตำนานอันยิ่งใหญ่ของตัวเอง… และ Jeff Bezos ก็ทำให้เห็นครั้งแล้วครั้งเล่าว่าตำนานอันยิ่งใหญ่ สร้างด้วยอะไรและอย่างไร
Jeffrey Preston Bezos เกิดวันที่ 12 มกราคม ปี 1964… เกษียณจากงานที่สร้างตำนานให้ตัวเองในวัย 57 ปีพร้อมทรัพย์สินราว 192,600 ล้านดอลลาร์สหรัฐ… เพื่อไปสร้างตำนานอันยิ่งใหญ่อีกหลายเรื่องที่อยากทำด้วยความตื่นเต้นระดับ DAY 1 ของเขา!
References…
- https://en.wikipedia.org/wiki/Jeff_Bezos
- Feature image: wired.com
