ตั้งแต่ช่วงกลางปี 2020 ที่ผ่านมา… ภาคส่งออกของประเทศไทยเจอวิกฤตสาหัสกว่าโควิดเป็นไหนๆ ตลอดครึ่งปีหลัง จนกระทั่งขึ้นปีใหม่ แทบจะทุกอุตสาหกรรมที่ต้องใช้ตู้สินค้าและการขส่งทางเรือ หาตู้บรรจุสินค้าไม่ได้ และกระทบการค้าขายและเป้าหมายส่งออกอย่างสาหัส
สภาผู้ส่งสินค้าทางเรือ หรือ สรท. มีตัวเลขเก็บไว้อ้างอิงระบุว่า… ประเทศไทยมีตู้ส่งออกประมาณ ปีละ 5 ล้าน TEUs ในขณะที่มีตู้นำเข้าประมาณ 3.5 ล้าน TEUs บริษัทเรือจึงต้องมีการนำเข้าตู้เปล่าปีละประมาณ 1.5 ล้าน TEUs ต่อปี… และปัญหาการขาดแคลนตู้สินค้าที่เกิดขึ่นระหว่างมิถุนายน-สิงหาคม พ.ศ. 2563 ที่ผ่านมา มีปริมาณตู้นำเข้าลดลง 20% โดยตู้สินค้าไปตกค้างที่สหรัฐอเมริกาและยุโรปมากกว่า 1 ล้านตู้ เนื่องจากปัญหาโควิด19 เพราะขาดแคลนบุคลากรในภาคขนส่งจากผลกระทบของวิกฤตโควิดทั้งสหรัฐอเมริกาและยุโรป
เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2563… คุณจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ และคณะผู้บริหารกระทรวงพาณิชย์ โดยกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กรมการค้าภายใน กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ และสำนักงานคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า ได้ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมท่าเรือคลองเตย กรุงเทพมหานครและหารือร่วมกับภาคเอกชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในการหาแนวทางแก้ไขปัญหาขาดแคลนตู้สินค้าและอัตราค่าระวางเรือที่สูงขึ้น เพื่อให้ความช่วยเหลือผู้ส่งออกที่กำลังได้รับผลกระทบ
ภายหลังการประชุมหารือร่วม 15 หน่วยงานพร้อมภาคเอกชนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ กล่าวว่า วันนี้เป็นการลงพื้นที่เพื่อมาดูสถานการณ์การส่งออกผ่านท่าเรือกรุงเทพโดยมุ่งเน้นแก้ปัญหาสำคัญ 3 ประเด็น คือ
- ปัญหาตู้คอนเทนเนอร์ที่ใช้สำหรับบรรจุสินค้าส่งออกไปยังต่างประเทศขาดแคลน
- เรื่องค่าบริการในประเทศ จากกระบวนการนำเข้าและส่งออก
- การจองพื้นที่เพื่อบรรจุตู้สำหรับส่งออกและปัญหาการจองตู้ โดยประเทศไทยมีความต้องการตู้สำหรับการส่งออกประมาณ 5,000,000 ตู้ต่อปี และนำเข้า 3,500,000 ตู้ต่อปี จึงยังขาดอยู่ 1,500,000 ตู้
โดยที่ประชุมได้สรุปการแก้ไขการขาดแคลนตู้คอนเทนเนอร์ได้ 6 มาตรการ ดังนี้
- กระทรวงพาณิชย์ร่วมกับการท่าเรือและภาคเอกชนกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหาลู่ทางในการเร่งนำตู้เปล่าเข้ามาให้พอกับการใช้บรรจุสินค้าส่งออก
- นำตู้เก่ามาซ่อมแซมในประเทศเพื่อใช้บรรจุสินค้าเพื่อการส่งออก โดยให้ความช่วยเหลือให้นำเข้าตู้เปล่าและตู้เก่าให้สะดวกรวดเร็ว
- หาทางเพิ่มช่องทางการส่งออกโดยไม่ใช้ตู้ เช่น ใช้เรือสินค้าทั่วไป เป็นต้น
- สนับสนุนช่วยเหลือ SME ซึ่งเป็นผู้ส่งออกรายย่อย ให้รวมตัวกันจองตู้ล่วงหน้าผ่านสมาคมผู้รับจัดการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ
- เร่งดำเนินการหาลู่ทางให้เรือที่มีขนาด 400 เมตรสามารถเข้าท่าที่แหลมฉบังได้ แทนที่จะอนุญาตเฉพาะเรือ 300 เมตร อย่างในปัจจุบัน เพื่อให้การส่งออกการนำเข้าสามารถบรรทุกสินค้าได้มากขึ้น
- หามาตรการในการลดต้นทุนการนำเข้าตู้
ส่วนในเรื่องของค่าบริการในประเทศ หรือ Local Charge ได้ตกลงร่วมกันว่าจะร่วมมือกับการท่าเรือแห่งประเทศไทยและภาคเอกชนในการหาทางลดค่าบริการในประเทศ ปัจจุบันเฉลี่ยตู้ขนาด 20 ฟุต ประมาณ 1,800 บาทต่อตู้ สำหรับภาครัฐการท่าเรือจะไปหาลู่ทางปรับลดเพื่อช่วยเหลือผู้ส่งออก และการนำเข้าตู้เปล่าหรือตู้เก่าเข้ามา ช่วยรับภาระได้ 6 เดือนถึงเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2564 การคิดค่าบริการที่สร้างภาระเกินสมควร กรมการค้าภายในจะใช้กฎหมายว่าด้วยราคาสินค้าและบริการเข้ามากำกับดูแล ส่วนปัญหาการจองพื้นที่ตู้หรือการจองตู้ที่บางครั้งถูกเลื่อนหรือถูกยกเลิก ซึ่งเป็นปัญหากับผู้ส่งออกนั้น ได้ขอให้สำนักงานแข่งขันทางการค้าของกระทรวงพาณิชย์เข้ามารับภาระในการรับเรื่องร้องเรียนจากภาคเอกชนที่ประสบปัญหาโดยสำนักงานคณะกรรมการแข่งขันทางการค้าแจ้งว่าถ้ามีหลักฐานพร้อมและมายืนร้องก็จะดำเนินการพิจารณาให้เสร็จภายใน 30 วัน
ประเด็นก็คือ… ตู้ขนสินค้าขาดแคลนทั่วโลก ไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยประเทศเดียว ซึ่งประเทศไทย ขาดแคลนเพราะ
- ตู้คอนเทนเนอร์ไปค้างอยู่ที่ประเทศสหรัฐฯกับสหภาพยุโรปและส่งออกไม่ได้เพราะติดโควิด
- จีนกับเวียดนามสามารถที่จะดึงตู้เปล่าอยู่ในประเทศได้เยอะมาก ทำให้ยิ่งขาดแคลน และโดยปริมาณตัวเลขการส่งออกนำเข้าของเรา นำเข้าแค่ 3,500,000 ตู้ต่อปีแต่ส่งออกถึง 5,000,000 ตู้ต่อปี ทำให้ขาดแคลนตู้ปีละ 1,500,000 ตู้”
เอาเป็นว่า… ค่อยๆ คุยกันครับ เท่าที่ผมเชคข้อมูลก็มีล่าช้าบ้าง แต่ก็จัดสรรแบ่งปันกันได้ดีระดับหนึ่งทีเดียว ขาดเหลือท่านรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ระบุว่า… ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ หรือ DITP กระทรวงพาณิชย์ หรือสายตรงกรมการค้าระหว่างประเทศ โทร 1169 ได้เลยครับ
References…
- https://www.prachachat.net/economy/news-588453
- https://www.tnsc.com/index.php/2020/12/16/logistic-01
- https://www.pptvhd36.com/news/%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88/138289
- https://www.mreport.co.th/news/government-news/340-Govt-issues-6-measures-to-solve-containers-shortage-problem