ช่วงปลายปี 2020 นี้ ข้อความที่ทักผมเข้ามาจากหลายๆ ท่านทั้งที่รู้จักมักคุ้น และมิตรสหายหลายท่านที่กรุณาติดตามงานเขียนของผม จนมีการแลกเปลี่ยนพูดคุยกันมาก่อนบ้าง… ซึ่งบางท่านปรึกษาความเห็นเรื่องการลงทุนกับเทคโนโลยี ทั้ง Hardware และ Software แบบต่างๆ เพื่อนำมาปรับใช้กับทีมหรือองค์กร ซึ่งทุกท่านก็ศึกษาและสอบถามเรียนรู้มามากกว่าผมเป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะเทคโนโลยีเฉพาะทาง ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจของท่านโดยตรง… และหลายท่านตัดสินใจไปแล้วว่าจะลงทุนกับเทคโนโลยี เหลือก็แต่รอรอบบัญชีสิ้นสุดตัดจบ ก็พร้อมจะลุยกันแล้ว
ส่วนใหญ่ผมก็จะสนับสนุนให้เดินหน้า… สอบถามเรื่องเตรียมคนและ Culture หรือวัฒนธรรมองค์กรให้พร้อม… ก็ลุยได้เลย!
อีกมุมหนึ่งที่ผมเสนอให้พิจารณาคือ จะถามว่า… ท่านจะลงทุนกับเทคโนโลยี เพื่อนำมาใช้ทดแทนระบบเดิม? หรือ ท่านจะลงทุนใหม่หมดอย่างสดชื่น? โดยเฉพาะของและคน… ถ้าใหม่หมดอย่างสดชื่นก็มีคำแนะนำเดียวแหละครับว่า… ท่านจะรออะไร?
แต่ถ้าจะรื้อระบบเดิมหรือทิ้งเทคโนโลยีเดิมที่ใช้อยู่ ตั้งแต่โรงงานจนถึงสำนักงาน จะทั้งหมดหรือส่วนไหนก็แล้วแต่… ผมจะขอให้เตรียมคนก่อนเตรียมของให้ดีที่สุด เท่าที่จะเป็นไปได้
ประเด็นเป็นแบบนี้ครับ… มีกรณีศึกษามากมายที่ระบุว่า การลงทุนกับเทคโนโลยีใหม่เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานภายในองค์กร มักจะกลายเป็นการลงทุนที่สูญเปล่า ซึ่งพบมากเข้าขั้นเป็นปัญหา ถึงขนาดต้องมีการค้นคว้าวิจัยกันเป็นเรื่องเป็นราวจนพบทฤษฎีสำคัญ ที่สามารถถอดเป็นโมเดลเพื่อใช้วางแผนการลงทุนและนำใช้งานเทคโนโลยีใหม่ให้ราบรื่นกว่า
ผมกำลังพูดถึง TAM Theory หรือ The Technology Acceptance Model หรือ ทฤษฎีการยอมรับเทคโนโลยีอยู่ครับ
ความจริงทฤษฎีนี้ไม่ใช่ของใหม่ แต่มีเรียนรู้และใช้งานกันมานานควบคู่กับการพัฒนาระบบ MIS หรือ Management Information System นั่นเลย แม้แต่ IBMers ยุคสามสิบปีก่อนก็ต้องเรียนกันเข้มข้นเพื่อเอาไปทำระบบให้ราบรื่นกันหมด… ซึ่งคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับระบบ ตั้งแต่ผู้บริหารที่ต้องตัดสินใจ จนถึงเจ้าหน้าที่ดูแลระบบขององค์กร ล้วนต้องรู้และเข้าใจ “พื้นฐานของการยอบรับและการปฎิเสธเทคโนโลยีของคนในองค์กร” ก่อนจะวางแผนเปลี่ยนแปลงหรือ Upgrade เทคโนโลยีใหม่ๆ มาให้คนเก่าๆ ใช้ทำงานเดิมๆ
ถึงตรงนี้ผมจะขอไม่ให้รายละเอียดของ TAM Theory ซึ่งมีระบบนิเวศน์แตกไปเป็นโมเดลย่อยอีกเยอะ เพราะจะยิ่งทำให้งงมากกว่าจะทำให้เข้าใจ
เอาเป็นว่า… ถ้าจะซื้อของไฮเทคมา Upgrade ระบบเดิมหรือพัฒนาองค์กรแบบเดิมให้ล้ำสมัยขึ้นก็ตาม ลองมองหาคนที่รู้จักและใช้ TAM Model เป็น มาร่วมวางแผนก่อนลงทุนกับของชิ้นใหญ่ ที่ยังไม่มีใครในองค์กรใช้เป็นหรือยอมรับ… เว้นแต่จะลงทุนเพื่อเชคใน KPI ว่ามีเทคโนโลยีที่จะซื้อมาโชว์ ไม่ได้ซื้อมาใช้
อันนั้นเป็นอีกเรื่อง!!!
References…