Pablo Ruiz Picasso จิตรกรเอกของโลก ซึ่งนิตยสาร Time ยกย่องให้เป็นศิลปินที่มีพรสวรรค์ในการสร้างสรรค์มากที่สุดในคริสต์ศตวรรษที่ 20 จากผลงานที่สร้างสรรค์ขึ้นมากมายตลอดช่วงอายุขัย ซึ่งคนที่ศึกษาศิลปะล้วนทราบดีว่า ผลงานของ Picasso นั้นหลากหลายและรังสรรค์ขึ้นเป็นชิ้นงานมากมายแบบเติบโตและแก่เฒ่าไปตามวัยของเขา
ซึ่งผลงานสร้างสรรค์ของ Picasso ล้วนสะท้อนจินตนาการสร้างสรรค์ระดับพรสวรรค์และเป็นเลิศระดับโลก… ผลงานของ Picasso ในช่วงเริ่มต้นเป็นนักเรียนด้านศิลปะ… ว่ากันว่างานของ Picasso ก็ไม่ได้เลิศเลออะไรกว่าใคร แถมยังบกพร่องผิดพลาด โดยเฉพาะในช่วงวัยที่อยู่ในกรุงมาดริด ประเทศสเปนบ้านเกิด กระทั่งได้เดินทางไปปารีส… เมืองหลวงด้านศิลปะ และปารีสก็ดึงดูด Picasso ให้ย้ายมาอยู่อย่างถาวรเมื่อเดือนเมษายนปี 1904
ผลงานภาพเขียนของ Picasso จึงแบ่งออกเป็นช่วงต่างๆ พอสังเขปตามแนวคิดในการพัฒนาภาพเขียนและผลงานสร้างสรรค์ดังนี้
1. Blue Period หรือ ยุคสีน้ำเงิน หรือ ยุคซึมเศร้า
อยู่ในช่วงระหว่างปี 1901–1904… ซึ่ง Picasso อยู่ในภาวะซึมเศร้ารุนแรง ผลงานภาพถูกวาดด้วยเฉดสีฟ้า สีเขียวและสีฟ้าอ่อนผสมกับสีอื่นๆ ทำให้งานของเขาในช่วงนี้มีลักษณะที่อึมครึม… ซึ่ง Picasso ได้รับแรงบันดาลใจในการวาดภาพลักษณะนี้ จากประสบการณ์การเดินทางผ่านประเทศสเปน และการฆ่าตัวตายของ Carles Casagemas เพื่อนรัก… ผลงานจึงถ่ายทอดผ่านเรื่องราวเศร้าโศก ทั้งโสเภณี ขอทาน ขี้เมา เป็นภาพวาดที่สะท้อนชีวิตของผู้คนในสังคมเมืองปารีส ที่ไม่ได้รับการเอาใจใส่เพื่อเป็นการเสียดสีหรือวิจารณ์สังคมในขณะนั้น
La Vie ~ 1903
2. Rose Period หรือ ยุคกุหลาบ หรือ ยุคสีชมพู
อยู่ในช่วงระหว่างปี 1904–1906 เป็นภาพที่วาดด้วยโทนสีที่สดใส เช่น สีส้ม สีชมพู และสีเนื้อ ซึ่งเป็นโทนสีที่ตรงกันข้ามกับยุคสีน้ำเงิน ซึ่งในช่วงปี 1904 เป็นช่วงที่เขามีความสุขจากความสัมพันธ์กับคนรักคนแรกของเขาคือ Fernande Olivier และประกอบกับสภาพจิตใจที่ดีขึ้น ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้งานของเขามีความเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เขามักวาดภาพในลักษณะที่เกี่ยวข้องกับลวดลายข้าวหลามตัด นักแสดง และตัวตลก
Au Lapin Agile ~ 1905
3. African Art and Primitivism หรือ ยุคอิทธิพลแอฟริกา
อยู่ในช่วงระหว่างปี 1906–1909 เป็นช่วงเวลาที่ปิกาโซได้รับอิทธิพลจากงานประติมากรรมแอฟริกา ที่ถูกนำกลับไปยังพิพิธภัณฑ์ในกรุงปารีส เป็นผลมาจากการขยายตัวของจักรวรรดิฝรั่งเศสในแอฟริกา โดยงานประติมากรรมจากแอฟริกาเป็นแรงบันดาลใจสำหรับบางส่วนของการทำงานของเขา โดยผลงานในช่วงยุคนี้ได้มีอิทธิพลพัฒนาส่งต่อมาช่วง Analytic Cubism อีกด้วย
4. Cubism หรือ ยุคบาศกนิยม
บาศกนิยมเป็นยุคความเคลื่อนไหวทางศิลปะล้ำยุคในศตวรรษที่ 20 ริเริ่มโดย Picasso และ Georges Braque… ซึ่งได้เปลี่ยนรูปโฉมของจิตรกรรมและประติมากรรมยุโรป รวมไปถึงดนตรีและงานเขียนที่เกี่ยวข้องครั้งสำคัญ…
สาขาแรกของบาศกนิยมเป็นที่รู้จักกันก็คือ… บาศกนิยมแบบวิเคราะห์ หรือ Analytical Cubism เป็นความเคลื่อนไหวทางศิลปะที่มีอิทธิพลรุนแรงและมีความสำคัญอย่างมากในฝรั่งเศส แม้จะเป็นช่วงเวลาที่ไม่นานนักระหว่างปี 1907–1911 ความเคลื่อนไหวในช่วงที่สองนั้นถูกเรียกว่า… บาศกนิยมแบบสังเคราะห์ หรือ Synthetic Cubism ได้แพร่กระจายและตื่นตัวจนกระทั่ง 1919 เมื่อความเคลื่อนไหวของลัทธิเหนือจริงเป็นที่นิยม
ซึ่งทั้ง Picasso และ Georges Braque พยายามเน้นคุณค่าของปริมาตรกับอากาศซึ่งสัมพันธ์กันเต็มไปหมดในภาพ อีกทั้งไม่เห็นด้วยในหลักการของผู้นิยมลัทธิประทับใจ ซึ่งละเลยความสำคัญของรูปทรงและปริมาตร ทำให้ศิลปินต่างสำรวจความละเอียดของสิ่งที่พวกเขาต้องการวาด ด้วยการทำลายรูปทรงเหล่านั้นให้กลายเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยไม่ปะติดปะต่อกัน รูปทรงบางรูปอาจทับซ้อนกัน หรือเหลื่อมล้ำกันและกัน โดยมีจุดประสงค์สำคัญในเรื่องปริมาตรเป็นเป้าหมายสูงสุด การสร้างภาพที่มีการจัดวางแบบผสมผสานแปลกใหม่ ไม่เน้นกฎเกณฑ์ และนำเสนอภาพแง่มุมต่างๆ และที่สำคัญศิลปินทั้งสองเน้นว่า… ผลงานบาศกนิยมไม่ใช่งานสามมิติ แต่มีมิติที่สี่เข้ามา ซึ่งได้แก่ มิติของเวลา
ในผลงานศิลปะของบาศกนิยมนั้น วัตถุจะถูกทำให้แตกเป็นชิ้น วิเคราะห์ และประกอบกลับขึ้นมาใหม่ในรูปลักษณ์ที่เป็นนามธรรมแทนที่จะแสดงวัตถุให้เห็นจากเพียงมุมมองเดียว
Girl with a Mandolin ~ 1910
6. Neoclassicism and Surrealism หรือ ยุคนิยมแบบแผนและเหนือจริง
อยู่ในช่วงระหว่างปี 1919-1929 ในช่วงเวลาดังต่อไปนี้เป็นกระแสการเปลี่ยนแปลงของสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง Picasso เริ่มผลิตงานในรูปแบบลัทธิคลาสสิกใหม่ หรือ Neoclassicism และเป็นการกลับไปทำงานแบบตามสั่งเหมือนจารีตที่เคยมีมาของศิลปินชาวยุโรปจำนวนมากในช่วงปี 1920
Portrait d’Olga dans un fauteuil ~ 1918
6. ยุคสุดท้าย
ผลงานสุดท้ายของ Picasso เป็นการผสมของรูปแบบวิธีในการแสดงออกในงานของตนเองจนกระทั่งจบชีวิต… Picasso ออกผลงานของเขาอย่างมีมีสีสัน และจากปี 1968 จนกระทั่งปี 1971… Picasso ผลิตผลงานออกมามากมายทั้งภาพวาดและงานแกะสลักทองแดงหลายร้อยชิ้น โดยผลงานส่วนใหญ่ไม่ได้รับการยอมรับ เนื่องจากเป็นผลงานที่สื่อความอย่างอนาจาร
Pablo Ruiz Picasso เกิดเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม ปี 1881 ที่เมืองมาลากา แคว้นอันดาลูซิอาทางตอนใต้ของ ประเทศสเปน บิดาเป็นครูสอนศิลปะในมหาวิทยาลัย งานของปิกาโซเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยแต่ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ แต่การเปลี่ยนแปลงทิศทางรูปแบบของผลงานนั้นเกิดจากหรืออาจได้รับแรงบันดาลใจมาจาก Fernande Olivier ซึ่งเป็นคนรักคนแรก… และ Picasso ได้แต่งงานครั้งที่ 2 กับ Jacqueline Roque ในปี 1961 และเขาจบตำนานศิลปินลงในวันที่ 8 เมษายน ปี 1973… และจากไปในวัย 91 ปี
ความจริง… รายละเอียดทั้งประวัติชีวิตและผลงานมีมากจนผมไม่สามารถสรุปและเรียบเรียงในเวลาอันสั้นได้อย่างสมบูรณ์ครับ… เนื้อหาตอนนี้จึงได้แต่สรุปเอาจาก Wikipedia มาแบ่งปันพอเป็นแนวทางให้เห็นถึงความลื่นไหลของ “ความคิดสร้างสรรค์” จากศิลปินเอกของโลก ที่มีผลงานสร้างสรรค์เป็นที่ประจักษ์และยอมรับ… ซึ่ง Picasso ได้กล่าวไว้ให้เป็นแนวทางสำหรับคนที่กำลังมองหาความคิดสร้างสรรค์เพื่อผลิตผลงานสร้างสรรค์ไว้ว่า… Everything You Can Imagine Is Real… ทุกสิ่งที่จินตนาการได้ล้วนจริง!
อ้างอิง