เราอยู่ในยุคข้อมูลท่วมท้น และถูกชี้นำให้เข้าถึงข้อมูลโดยแรงจูงใจว่า ข้อมูลคือขุมทองแห่งโอกาสที่ธุรกิจน้อยใหญ่สามารถฝากความหวังและอนาคตของธุรกิจเอาไว้ได้… อย่าพลาดที่จะ “หาทางจากข้อมูล” ให้เจอ และ “ทบทวนเส้นทางจากข้อมูลที่อัพเดท” สม่ำเสมอ!
ในบริบทของการทำธุรกิจ… ตั้งแต่เริ่มธุรกิจจนถึงประกอบกิจการเพื่อเข้าถึงเป้าหมายทางธุรกิจในทุกช่วงทุกตอน นักธุรกิจหรือพ่อค้าแม่ค้าทั้งหมด ล้วนวุ่นวายอยู่กับข้อมูลมากมายทุกมิติอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้… ข้อมูลสินค้า ข้อมูลลูกค้า ข้อมูลภาษี ข้อมูลคู่แข่ง ข้อมูลตลาด ข้อมูลเก่า ข้อมูลใหม่ ข้อมูลอนาคต ฯลฯ
ประเด็นก็คือ… การใช้ข้อมูลในยุคนี้ต้องแค่ไหนและอย่างไร?
ในองค์กรระดับ Enterprise หรือแม้แต่ SME ที่เติบโตแล้วส่วนใหญ่ มักจะไม่พบความสับสนเรื่องข้อมูลมากเท่าผู้ประกอบการรายย่อย ที่กำลังควานหาโอกาสสำหรับสร้างโมเมนตัมให้ธุรกิจของตัวเอง… ทั้งที่สิ่งแวดล้อมระดับข้อมูลข่าวสารหลายอย่าง… ที่ไม่ว่าท่านจะเป็น Enterprise หรือจะเป็น Entrerprenuer… ตัว “ข้อมูลดิบ” มากมายล้วนเข้าถึงได้ใกล้เคียงกัน
ถึงตรงนี้คงต้องยกตัวอย่างเรื่องเล่ามาตรฐานมาเล่าซ้ำ… กรณีบริษัทรองเท้าแห่งหนึ่งส่งคนไปสำรวจตลาดรองเท้าในประเทศแถบทวีปแอฟริกาสองคน… คนแรกไปถึงก็ติดต่อกลับบริษัทแม่ทันทีว่า “ที่นี่ไม่มีตลาดรองเท้าให้เราขายหรอก คนที่นี่ไม่ใส่รองเท้า!!!” ในขณะที่อีกคนไปถึงปุ๊บก็ติดต่อกลับบริษัทแม่ทันทีเช่นกันแต่บอกว่า… “คนที่นี่ยังไม่มีใครมีรองเท้าใส่เลย เราต้องขายได้ถล่มทลายอย่างไม่ต้องสงสัย”
จะเห็นว่า “ข้อมูล” คนไม่ใส่รองเท้าชุดเดียวกัน… เมื่อผ่านมุมมองต่างกัน กลับสามารถสร้างบริบทต่างกัน ชนิดขวากับซ้ายได้เลยในหลายๆ กรณี
ถึงตรงนี้ที่ผมอยากบอกก็คือ… ข้อมูลทุกวันนี้มีเยอะมากจนมากเกินจำเป็นไปไกลแสนไกล ในขณะที่กระแสการให้ความสำคัญกับข้อมูล ข้อมูลและข้อมูล ดังกระหึ่มไปทั่วทั้งแวดวงธุรกิจ… ทั้งบอกเล่าชี้ชวนให้เห็นถึงประโยชน์ของข้อมูล และตักเตือนกดดันให้เห็นข้อเสียอย่างน่ากังวลมากมายหากผิดพลาดกับข้อมูล
คำถามสำคัญจึงมีว่า… ข้อมูลแค่ไหนที่ต้องให้ความสำคัญ และข้อมูลอะไรที่ไม่ต้องสนใจ?
ข่าวร้ายก็คือ… ข้อมูลทุกอย่างสำคัญหมด แต่มีเพียงข้อมูลเฉพาะอย่างที่มีประโยชน์… ย้ำน๊ะครับว่า “ข้อมูลทุกอย่างสำคัญหมด… แต่มีเพียงข้อมูลบางอย่างที่เป็นประโยชน์”
ถึงตรงนี้เราจะมีคำถามมากมายเกี่ยวกับข้อมูลที่เป็นประโยชน์… โดยเฉพาะหน้าตาของข้อมูลที่เป็นประโยชน์ และเป็นที่ต้องการ ในขณะที่ข้อมูลทั้งหมดก็สำคัญ… ซึ่งย้อนแย้งสับสนมาก!!!
ผมแนะนำแบบนี้ครับ!… วางข้อมูลลงทั้งหมดเลยแล้วมามองหาวัตถุประสงค์และเป้าหมายของธุรกิจก่อน มันคือการวางแผนนั่นแหละครับ… พัฒนาวัตถุประสงค์ให้ชัด เป้าหมายของท่านก็จะชัด และช่องว่างจากวัตถุประสงค์ถึงเป้าหมาย ท่านจะเห็นเลยว่าข้อมูลสำคัญอะไรบ้างจะเป็นประโยชน์อย่างแท้จริงกับแผน”
ทีนี้ก็เหลือประเด็นเดียวแล้วหล่ะที่ต้องกังวล… จะเอาข้อมูลมาจากไหน ที่ให้ครบทั้งสำคัญและเป็นประโยชน์?
… คำตอบคือ “คู่แข่ง” ครับ!
ในยุคที่ธุรกิจและการตลาดหันเข้าหาลูกค้า จนเกิดโมเดลอย่าง… Customers First หรือ Customers Centrics อย่างปัจจุบัน ข้อมูลของคู่แข่งส่วนสำคัญๆ จะอยู่กับ “ลูกค้า” เช่นเดียวกัน… ประเด็นก็คือ การมองคู่แข่งผ่านลูกค้า จำเป็นจะต้องตามให้ถึงประสบการณ์และเส้นทางยอดขายจากลูกค้าของคู่แข่งให้ได้ เพราะในนั้นจะมีข้อมูลที่มีประโยชน์มากมายตลอดเส้นทางประสบการณ์ของลูกค้า…
ใช่ครับ!… ข้อมูลที่เป็นประโยชน์จะอยู่กับ Customer Journey นั่นแหละครับ… แล้วค่อยมาถึงข้อมูลที่สำคัญ… ใช้สนับสนุนข้อมูลที่เป็นประโยชน์อีกชั้น… หรือถ้าโชคดีกว่านั้นท่านอาจจะมีข้อมูลสำคัญๆ อยู่ในมือมากมายอยู่แล้ว ก็ถือข่าวดีมากๆ ที่จะเหลือเพียงการวิเคราะห์เปรียบเทียบข้อมูล… สร้างแผน ปรับแผน… และลุย!
ฟังเสียงลูกค้าครับ! โดยเฉพาะลูกค้าของคู่แข่ง… อันนั้นหล่ะข้อมูลที่มีประโยชน์!